การตีความความฝันแบบฟรอยด์

ซิกมันด์ ฟรอยด์ เขียนหนังสือ "The Interpretation of Dreams" ในปี 1900 เพื่อแสดงให้เห็นว่าความฝันไม่ใช่เรื่องไร้สาระหรือสุ่มขึ้นมา แต่มีเนื้อหาที่มีความหมายจากจิตไร้สำนึก เนื้อหาเหล่านี้เกี่ยวข้องกับสัญชาตญาณพื้นฐานที่สุดของมนุษย์ ได้แก่ สัญชาตญาณความก้าวร้าว สัญชาตญาณทางเพศ และความรักตนเอง ฟรอยด์กล่าวว่ามนุษย์มักละเลยความฝัน เพราะรู้สึกทั้งอายและหวาดกลัวต่อสัญชาตญาณอันรุนแรงที่ซ่อนอยู่ในใจ ด้วยเหตุนี้ การตีความตามแนวฟรอยด์จึงต้องก้าวข้ามการต่อต้านของแต่ละคน เพื่อเผยความจริงที่อยู่เบื้องหลังความฝัน โศกนาฏกรรมของชีวิตมนุษย์ในมุมมองของฟรอยด์ คือความปรารถนาตามสัญชาตญาณย่อมถูกขัดขวางโดยอำนาจทางศีลธรรมของสังคม ความสุขในชีวิตขึ้นอยู่กับการจัดการความตึงเครียดระหว่างความปรารถนาภายในกับกฎเกณฑ์ภายนอก และการตีความความฝันสามารถช่วยให้พบสมดุลที่ดี ฟรอยด์เคยกล่าวไว้อย่างมีชื่อเสียงว่า ความฝันคือ "ถนนราชา" สู่ความเข้าใจจิตไร้สำนึกมากขึ้น ยิ่งเข้าใจสัญชาตญาณมากเท่าใด ก็ยิ่งหาวิธีตอบสนองสัญชาตญาณเหล่านั้นอย่างมีวุฒิภาวะ เพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตใจมากกว่าการขัดขวางการเติบโต นี่เองคือเหตุผลที่การตีความความฝันมีคุณค่า เพราะช่วยให้เห็นตัวตนที่แท้จริง สิ่งที่ต้องการจริง ๆ จุดที่มีความขัดแย้งรุนแรงที่สุด และหนทางแก้ไขความขัดแย้งเหล่านั้น

ความเข้าใจผิดที่พบบ่อยเกี่ยวกับฟรอยด์ คือเชื่อว่าฟรอยด์คิดว่าความฝันทั้งหมดย่อมเกี่ยวกับเรื่องเพศ แต่ในความเป็นจริง ฟรอยด์เชื่อว่าความฝันเปิดเผยสัญชาตญาณอื่น ๆ ด้วย เช่น ความก้าวร้าวและความรักตนเอง อีกความเชื่อผิดที่พบ คือวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ได้พิสูจน์แล้วว่าทฤษฎีของฟรอยด์เกี่ยวกับความฝันไม่ถูกต้อง แท้จริงแล้ว งานวิจัยเกี่ยวกับความฝันล่าสุดกลับสนับสนุนแนวคิดของฟรอยด์ว่า ความฝันเปิดเผยความจริงสำคัญของจิตไร้สำนึก ฟรอยด์อาจไม่ได้ถูกต้องทุกอย่าง แต่แนวคิดทางจิตวิเคราะห์ของฟรอยด์ยังคงให้แนวทางที่มีคุณค่าในการตีความความฝัน